پروانه ساخت ساختمان و یا جواز ساخت ساختمان چیست؟ چگونه می توان برای یک ساختمان پروانه ساخت گرفت؟ آیا بازسازی و تعمیرات نیز نیاز به پروانه دارد؟ مراحل اخذ جواز ساختمان چگونه است؟
در این مقاله با فرید ارجمند قصد داریم تا شما را با پروانه ساخت و چگونگی دریافت آن آشنا کنیم.
پروانه یا جواز ساختمان چیست؟
پروانه یا جواز ساختمان پرونده ای از ساختمان شما در نزد شهرداری است که به پیمانکار و یا مالک اجازه میدهد تا ساخت و ساز را انجام داده و یا تغییرات، بازسازی و یا تعمیرات به وجود آورد. هرگونه ساخت و سازی که بدون صدور پروانه انجام گیرد غیرقانونی بوده و توسط شهرداری متوقف خواهد شد. پروانه کسب برای نظارت بر استانداردهای ساخت و ساز و اطمینان از ایمنی صاحبان فعلی و یا بعدی ساختمان میباشد.
اهداف مجوز ساخت کدامند؟
در واقع مجوز ساخت برای چندین منظور صادر می شود. رعایت قانون و مقررات و استاندارد های ساخت و سازی که توسط شهرداری تدوین شده است برای همه واجب است. این قوانین ایمنی ساختمان و افراد را تامین میکنند. همچنین از لحاظ منظر شهری نیز به یکسان سازی و زیبایی کمک می نمایند. بنابرابراین اصلی ترین هدف رعایت این استاندارد ها می باشد. اما از دیگر اهداف اخذ مجوز ساخت و ساز از شهرداری، بهره مندی از تسهیلات بانکی، بیمه شدن ساختمان و افراد مشغول به کار در آن و جلوگیری از بروز حوادث ساختمانی می باشد.
چه زمانی به پروانه ساخت نیاز است؟
در اکثر موارد برای ساخت و تغییرات و بازسازی به مجوز ساخت نیاز دارید. در صورتی که قصد ساخت پروژه ای از صفر وجود داشته باشد حتما نیاز به اخذ جواز ساخت می باشد. اگر ساختمانی از قبل ساخته شده باشد و بخواهد قسمتی به آن اضافه شود نیز حتما نیاز به پروانه ساخت دارید. در صورت بازسازی های جزئی تحت نظر پیمانکاران مجرب نیازی به گرفتن پروانه ساخت و ساز نیست. در صورتی که این بازسازی ها شامل لوله کشی های اصلی گاز باشد می بایست از طرف شهرداری مجوز صادر گردد.
انواع جواز ساختمان :
پروانه ساختمانی اراضی بایر یا باغات، تخریب و نوسازی، تعویض مهندس، اضافه اشکوب، تغییر نقشه، توسعه بنا، تغییرات و تبدیل از انواع پروانه ساختمان هستند که جهت اخذ آن‌ها باید به شهرداری یا دفاتر خدمات الکترونیک شهری مراجعه کرد.
پروانه ساختمان چه اطلاعاتی را شامل می شود؟
- مساحت زیربنا
- تعداد طبقات
- نوع اسکلت ساختمان
- مشخصات متقاضی صدور پروانه(مالک حقیقی یا حقوقی)
- شماره پلاک ثبتی ملک
- نام مهندس یا مهندسین ناظر
- تاریخ صدور پروانه
- کروکی زمین
- مهلت شروع عملیات و اعتبار پروانه عموماً در صفحه اول پروانه صادرشده نوشته می‌شود که در صورت لزوم قابل تمدید است.
- اخذ سند مالکیت برای هر واحد مسکونی، با ارائه پایان کار توسط ناظر و صدور پایان کار توسط مرجع صدور پروانه ساختمان مرتبط است.
- چنانچه بر اساس مفاد پروانه، تخلفی از مالک صورت گیرد ناظر موظف به گزارش تخلف به مرجع صدور پروانه خواهد بود تا از ادامه عملیات جلوگیری شود. رعایت مقررات ملی ساختمان در ساختمان‌ها الزامی است.
مراحل صدور پروانه یا جواز ساختمان :
تشکیل پرونده:
در مرحله ی اول مالک و یا کسی که از مالک وکالت دارد می بایست به شهرداری و یا دفتر خدمات الکترونیک دولت مراجعه کرده و درخواست جواز ساخت بدهد. مدارکی که برای ثبت درخواست جواز کسب نیاز است شامل: اصل و تصویر سند مالکیت، اصل و تصویر کارت شناسایی، برگه تسویه عوارض نوسازی و شهرداری می باشد. در صورتی که عوارض شهرداری برای ملک پرداخت نشده باشد شخص می بایست ابتدا این عوارض را در دفاتر خدمات الکترونیک شهر پرداخت نموده و سپس نسبت به ثبت درخواست جواز ساختمان اقدام نماید.
دستور صدور بازدید:
پس از ثبت درخواست و بررسی مدارک، کارشناسی از شهرداری برای بازدید از ملک و یا زمین فرستاده خواهد شد تا متراژ زمین، بر بنا، متراژ بناهای مجاور، عرض خیابان و … را مورد بررسی قرار دهد. این بازدید برای مشخص نمودن تعداد واحدها و طبقات مورد نیاز است. در صورتی که متراژ زمین کم باشد و ساختمان های مجاور نیز کوتاه باشد تعداد طبقات کمتری مجوز ساخت خواهند گرفت. همچنین عرض خیابان در طراحی ورودی به خصوص برای پارکینگ موثر خواهد بود.
بررسی گزارش مأمور فنی و کاربری ملک:
در برخی از شهرهای بزرگ طرح تفضیلی اجرا می شود. طرح تفضیلی قوانین ساخت و ساز را در هر منطقه با توجه به شرایط خاص آن مشخص می نماید. در برخی از مناطق به دلیل خاص بودن بافت شهری و … ساخت و ساز با سخت گیری های بیشتری صورت میگیرد. بنابراین پس از بررسی های لازم مشخص می شود که آیا ساختمان در طرح های خاص قرار دارد یا خیر. در صورت قرار داشتن در طرح های خاص تراکم ساختمان و نوع ساخت و ساز با دقت بیشتری مورد بررسی و نظارت قرار میگیرد.
دستور نقشه و طراحی نقشه:
بعد از انجام مراحل فوق توسط کارشناس شهرسازی دستور تهیه نقشه به مالک صادر می‌شود. در دستور نقشه اطلاعاتی مانند ابعاد باقی‌مانده ملک پس از اصلاحات موردنظر شهرداری، مساحت زمین بعد از اصلاحات، تعداد طبقات و سطح اشغال‌شده توسط هر طبقه ذکر می‌شود. بر این اساس حجم ساختمان یعنی تعداد طبقات و سطح اشغال هر طبقه بر طبق پهنه‌ای که ملک در آن واقع‌شده است و همچنین متراژ سند(نه متراژ موجودی زمین) و عرض‌گذر تعیین می‌شود. در مرحله بعد دستور نقشه به مهندس معمار ارجاع داده می‌شود.
پس از آن در مرحله طراحی نقشه با توجه به قوانین و مقررات نقشه ی معماری ملک توسط معماران آماده می شود. این مرحله بسیار حائز اهمیت است زیرا بهترین نقشه از لحاظ استفاده از متراژ به نسبت مناسب و طراحی فضاها در راستای رعایت قوانین با توجه به تجربه ی طراح و معمار صورت میگیرد. همچنین پس از این مرحله در صورت وجود هرگونه ایراد در طراحی نقشه، برای اصلاح به معمار بازگردانده خواهد شد تا تایید نهایی شهرداری.
پرداخت عوارض شهرداری:
پس از نهایی شدن و تایید نقشه از سوی دفاتر خدمات شهری، عوارض نوسازی و عوارض شهرداری بر اساس نقشه ها، متراژ موجود، کاربری و … مشخص می شود که می بایست توسط مالک پرداخت شود.
تهیه مدارک پیش نویس:
پس از پرداخت عوارض شهرداری و نوسازی و تایید پرداخت آن توسط شهرداری مدارک پیش نویس توسط مالک می بایست آماده شود. این مدارک شامل فرم درخواست تعیین ناظر می باشد. مالک و یا وکیل قانونی وی می بایست به دفاتر خدمات الکترونیک شهر مراجعه کرده و درخواست فرم تعیین ناظر بدهد. سپس می بایست منتظر تعیین ناظر و تماس از طرف وی بماند. پس از مشخص شدن ناظر قراردادی ما بین ناظر و مالک امضا می شود. سپس باید برگه‌های سهمیه آن‌ها به انضمام قرارداد فی‌مابین به‌عنوان ملاک تکمیلی پیش‌نویس پروانه به دفاتر خدمات الکترونیک تحویل داده شود.
همچنین برگه تعهد رعایت اصلاحی و تعهد اخذ تأییدیه نما باید توسط مالک تهیه شود. اگر زیربنای ساختمان متراژی بیش از ۲۰۰۰ مترمربع داشته باشد مشمول اجرای ماده ۳۳ نظام‌مهندسی ساختمان خواهد شد. بنابراین باید تأییدیه نقشه‌های سازه، تأییدیه گزارش آزمایش مکانیک خاک، تأییدیه نقشه‌های تأسیسات برق و مکانیک از سوی سازمان نظام‌مهندسی اخذ شود.
صدور پروانه یا جواز ساختمان:
پس از رعایت تمامی موارد بالا و بررسی های لازم توسط شهرداری، صدور مجوز به صورت سیستمی و چاپی انجام میگیرد.
