طراحی معماری برای فضاهای متنوع و مختلفی صورت میگیرد. از فضاهای اداری، مسکونی و تجاری و …
این روزها با پیشرفت روز افزون علم تنها ساخت و ساز مهم نیست. بلکه کیفیت ساخت و طراحی نیز به همان اندازه اهمیت دارد. به خصوص برای منزل مسکونی و یا محیط کار که انسان بیشترین زمان خود را در روز در آن میگذراند. به همین دلیل موضوع هوشمند سازی و ساختمان های هوشمند به میان می آید. تا بتواند علاوه بر تامین نیازهای اولیه افراد سبک زندگی راحت تری به آن ها ارائه دهد.
معماری هوشمند چیست؟
به استفاده از تکنولوژی در طراحی معماری ساختمان ها به نحوی که کارایی ساختمان ها را افزایش دهد هوشمند سازی گفته می شود. سیستم های نوین در ساختمان سازی می تواند منجر به افزایش امکانات و رفاه حال ساکنان شود. حال اگر از این سیستم ها به طور مناسب استفاده شود می تواند موجب کاهش مصرف انرژی نیز گردد و قدمی در راه معماری پایدار نیز باشد. معماری هوشمند می تواند در اختیار معماری پایدار قرار گیرد و در عین حال که هزینه های اولیه برای ساخت بناهای هوشمند و خرید آن توسط افراد بیشتر می شود اما هزینه های زندگی را در طولانی مدت کاهش خواهد داد.
در طراحی معماری هوشمند برای ساختمان ها از سیستم هایی استفاده می شود که عملکرد انها در کنار یکدیگر به آسان شدن زندگی فرد کمک کند.
موارد هوشمند سازی ساختمان
هوشمند سازی ساختمان به دو بخش داخلی و خارجی تقسیم می شود. البته این تقسیم بندی از یکدیگر کاملا جدا نیست. و تصمیماتی که برای فضای داخلی گرفته می شود بر روی نمای ساختمان تاثیر گذار است.
-
طراحی معماری هوشمند برای فضای داخلی
معماری هوشمند برای فضای داخلی می تواند شامل موارد بسیاری باشد. اما بیشترین مواردی که به گوش ما آشناست را با شما برمیشمریم:
- کنترل خودکار و با سنسور نورپردازی خانه. که به وسیله ی تبلت و یا گوشی تلفن همراه نیز قابل تنظیم است. کنترل دمای محیط با استفاده از سیستم خودکار. به گونه ای که در هر زمان متناسب با دمای بیرون و فعالیت های داخل خانه سیستم های گرمایشی و سرمایشی در حال کار هستند.
- امکان تنظیم تمامی موارد از راه دور.یکی از نکاتی که در هوشمند سازی ساختمان اهمیت دارد امکان کنترل تمامی امکانات هوشمند ساختمان از راه دور است. به طور مثال روشن نمودن وسایل سرمایشی و گرمایشی از راه دور.
-
سیستم حفاظتی ساختمان
قفل های عادی دیگر پاسخگوی نیازهای ساختمان های هوشمند نخواهند بود. سیستم های امنیتی با امکان کنترل از راه دور جایگزین مناسبی برای قفل و کلید می شوند. افراد دیگر نگران گم کردن دسته کلید و یا فراموش کردن آن نخواهند بود و در کوتاه ترین زمان با وارد نمودن رمز عبور وارد خانه خواهند شد.
-
سیستم اطفا حریق
اطفا حریق موضوعی است که در مباحث ساختمان سازی به آن پرداخته شده است و ساختمان ها باید به آن مجهز باشند. جال تصور کنید که علاوه بر آبپاش های اطفا حریق منزل یا محل کار شما مجهز به سیستم هوشمند اطفا حریق باشد. یکی از مورادی که می تواند کمک کننده باشد تماس خودکار سیستم با آتش نشانی در صورت بروز حادثه است.
-
طراحی هوشمند برای معلولان و بیماران
هوشمند سازی ساختمان می تواند کمک شایانی به معلولان و یا بیماران بنماید. آنها می توانند توسط گوشی تلفن همراه خود تمامی امکانات را متناسب با نیازهای خود کنترل نمایند. به طور مثال استفاده از درب های هوشمند برای معلولان مشکلات رفت و آمدی را تا حد زیادی کاهش میدهد. و یا با کنترل نمودن نور و تهویه فضا با استفاده از گوشی یا تبلت دیگر نگران محل نصب کلید های آن نخواهند بود. رمپ های خودکار و سایر سیستم های هوشمند دیگر نیز به کمک این افراد می آید.
-
طراحی معماری هوشمند برای نمای خارجی
نمای ساختمان یکی از عوامل مهم در طراحی معماری ساختمان است. حال برای هوشمند سازی ساختمان نیاز است که نمای ساختمان را نیز هوشمند طراحی نمود.
- برای تنظیم دمای داخلی و میزان نور عبوری در فضای داخلی باید از سیستم های هوشمند برای نمای خارجی استفاده نمود. به طور مثال نماهای باز و بسته شو که بتواند جلوی عبور نور را بگیرد و در طول ساعات روز میزان نور و گرمای مورد نظر را وارد ساختمان بنماید.
- سیستم های هوشمند تهویه ساختمان می تواند از نما کمک بگیرند تا با تعبیه بازشوهای هوشمند و هواسازها و … به تهویه کمک نمایند.
- همچنین در صورتی که نمای ساختمان دارای گیاهان سبز باشد سیستم هوشمند آبیاری نیز لازم است تا بتواند آب باران و یا سایر آب های بلا استفاده از ساختمان را جمع آوری نموده و از آنها برای آبیاری گیاهان نما استفاده نماید.
فرآیند طراحی معماری هوشمند
هر نوع طراحی معماری فرآیند مخصوص به خود را دارد. برای هوشمند سازی ساختمان ها نیز ابتدا باید کاربری آن در نظر گرفته شود. سپس با توجه به نیازهای افراد و بودجه ی آنها هوشمند سازی صورت گیرد. توجه به این نکته که هوشمند سازی هزینه ی بالایی در پی دارد قابل انکار نیست. اما در طولانی مدت بازده هوشمند سازی و کاهش مصرف انرژی و در نتیجه کاهش هزینه ها باعث توجیح هزینه های ابتدا به ساکن خواهد شد.
پس از نیاز سنجی طراحی یکپارچه ی ساختمان به صورت هوشمند و با کمک طراحان و متخصصان هوشمند سازی صورت میگیرد. مدیریت کلی ساختمان توسط دستگاه های مرکزی امکان دسترسی و همچنین تعمیر به موقع هرگونه ایراد در ساختمان را میدهد.
نمونه های ساختمان های هوشمند جهان
طراحی معماری هوشمند در جهان از سالیان پیش آغاز شده و تا کنون به پیشرفت های چند برابری رسیده است.
یکی از نمونه های ساختمان های هوشمند جهانی را می توان در مالزی یافت. برج ۵۵ طبقه ای که برای شرکت تلکام ساخته طراحی و ساخته شد. این ساختمان دارای ۲۲ باغ بام و یا روف گاردن می باشد.
مرکز تجارت جهانی بحرین نیز از نمونه های پایدار و هوشمند است. این برج ۵۰ طبقه به شکل بادبان طراحی و ساخته شده است که در جریان باد خللی ایجاد نکند.
سخن پایانی
طراحی هوشمند در ایران با کمترین امکانات در حال اجراست و به دلیل هزینه های بالای آن اکثر افراد و طراحان حاضر به شرکت در این رقابت جهانی نمی شوند. ساده ترین اشکال هوشمند سازی در برخی از خانه ها شکل گرفته ولی با این همه می توان گفت که هوشمند سازی هنوز به صورت کامل شناخته نشده است.