طراحی نما ساختمان

طراحی نما ساختمان در ابتدا ممکن است ساده به نظر برسد اما در واقع از مهم ترین و پیچیده ترین قسمت های طراحی و معماری است.نمای ساختمان اولین نماد بصری از یک ساختمان بوده که آن را به بیننده می شناساند.اگر پوسته بیرونی ساختمان و یا همان نما ساختمان چشم نواز و مناسب نباشد از لحاظ بصری یک ناهمگونی و نا زیبایی تولید میکند و معماری ساختمان را زیر سوال خواهد برد.

انواع سبک نما ساختمان

مدرن

معماری مدرن یک سبک جهانی است که با توجه به انقلاب صنعتی و افزایش سرعت ساخت و ساز به وجود آمد و طرفداران زیادی در طی سالهای متمادی پیدا کرد.معماران بنام زیادی با همین سبک آثار متفاوتی خلق کردند.معماری مدرن و مدرنیسم تاکید بر سادگی عقلانیت و ایجاد اشکال جدید مطابق با رویکرد زیبایی شناختی دارد.
در طراحی نما به سبک مدرن نیز از اشکال هندسی ساده،خطوط صاف و یا واضح،ترکیب اشکال به صورت نامتقارن، بام های مسطح، طرح های باز و آشکار استفاده میشود و ترکیب این طراحی با متریال مدرن روز مانند شیشه، فلز، بتن و … نمایی مدرن برای شما آشکار میسازد.
در طراحی نمای ساختمان به سبک مدرن باید ارتباط سبک درون و بیرون ساختمان و همچنین فضای شهری درنظر گرفته شود.

کلاسیک

معماری سبک کلاسیک بیشتر ما را به یاد معابد یونانی می اندازد . با نگاهی دقیق به معماری یونان و روم باستان می توان ویژگی های اصلی معماری کلاسیک را دریافت.
معماری کلاسیک با تقارن،چیدمان منطقی و مرتب و استفاده از ستون شناخته میشود.معماری کلاسیک با اوج دوره مجسمه سازی درآمیخت و از هنر مجسمه سازی در معماری نیز برگرفته شد.تزیینات بیشتر در معماری نشان از هنرمندی معمار داشت و ستون ها علاوه بر کاربرد سازه ای نقش تزیینی به خود گرفتند.

نمای کلاسیک امروزی نیز برگرفته از ویژگی های معماری کلاسیک بوده و دارای تزیینات و جزییات زیاد ،ستون های متعدد و تقارن در ایجاد انواع المان ها می باشد.
شاید اصلی ترین دلیل نامیدن نماهای کلاسیک ساختمانی به نام نمای رومی این موضوع باشد که این سبک از روم باستان الهام گرفته شده و عناصری مانند ستون های دوریک و یونیک،سنتوری ها و … نقش اصلی در طراحی نمای رومی ایفا میکنند.

اسلامی

سبک معماری اسلامی از جمله سبک هاییست که به صورت ویژه در ایران از آن یاد میشود. یکی از اصلی ترین دلایل این موضوع وجود این سبک در تاریخ معماری ایران است.از دیرباز از سبک معماری اسلامی برای ساخت فضاهایی مانند مساجد و عبادتگاه ها استفاده میشد و طی سالهای بعد از آن برای ساخت مقبره های خاص از آن بهره بردند.
معماری اسلامی مانند معماری کلاسیک به جزییات توجه فراوانی دارد .کاشی کاری های فوق العاده،قوس های ایجاد شده در طراحی،گنبدها ، استفاده از متریال آجر و طراحی آن از جمله مشخصات سبک معماری اسلامی میباشد.
در طراحی نمای ساختمان ها به سبک اسلامی معمولا از طرح های اسلیمی بهره گرفته میشود و متریال آجر در این سبک اهمیت فراوانی دارد.برای اجرای این سبک در نما باید حتما توجه داشت که زیاده روی در استفاده از هر المانی ممکن است کاربری ساختمان را اشتباه به مخاطب القا کند.

هر آنچه که معماران باید برای طراحی نما ساختمان بدانند

• طراحی نما و محیط شهری

هماهنگی ساختمان ها با فضای پیرامون خود از جمله مسایلی است که این روزها کمتر به آن توجه می شود.هر شهر و منطقه از هویت خاصی برخوردار بوده و اگر بدون توجه به آن طراحی نمای ساختمان صورت پذیرد زیبایی بصری محیط خود را مخدوش میکند.طراحی نمای هوشمند به بافت اصلی هر منطقه لطمه ای نمیزند.

• طراحی نما و سازه بنا

ارتباط تنگاتنگ طراحی نما با سازه را نمیتوان نادیده گرفت.در فرایند طراحی نما باید اصول ایستایی بنا،وزن مرده ساختمان،یکپارچه شدن نما و بدنه ی ساختمان را درنظر گرفت. پوسته ی خارجی به نام نمای ساختمان نباید با کلیت ساختمان در تضاد باشد.انتخاب مصالح و متریال برای نمای ساختمان باید با توجه به سازه و میزان تحمل بار آن صورت پذیرد.مسلما اگر نمایی سنگین برای سازه نامناسب طراحی شود، استحکام بنا لطمه میخورد.

• طراحی نما و اقلیم

شرایط آب و هوایی هر منطقه تاثیر مستقیمی با طراحی نمای ساختمان دارد.نمای ساختمان در معرض عوامل جوی قرار میگیرد و عملکرد محافظتی دارد.انتخاب طراحی، شکل، فرم ،مصالح مناسب برای شرایط اقلیمی هر منطقه عمر ساختمان را افزایش میدهد.

انواع متریال ساخت نما

انتخاب مصالح و متریال مورد استفاده برای طراحی نما ساختمان به تمام ویژگی های گفته شده بستگی دارد.امروزه با پیشرفت علم و فناوری مصالح نو و گوناگونی تولید می شوند.
معماران و طراحان با اطلاعات به روز خود و با تسلط بر ویژگی های هر متریال با ترکیب بندی آن ها به طراحی های خود دست پیدا میکنند.

• سنگ

در نمای ساختمان از سنگ های طبیعی استفاده میشود. سنگ های آذرین بهترین گزینه برای نمای ساختمان بوده زیرا از استحکام بالایی برخوردارند.سنگ های طبیعی برای نمای رومی مناسب ترین گزینه هستند.

• آجر

آجر که امروزه به صورت استاندارد در انواع طرح ها و رنگ های متنوع ساخته می شود از مصالحی است که در نمای ساختمان چهره ای سنتی به نما میدهد.
استفاده از آجر در نما امروزه برای برخی از مناطق از ملزومات محسوب می شود. نمای آجری به عایق شدن ساختمان در مقابل حرارت و برودت کمک میکند.

• شیشه

به صورت کلی در نمای ساختمان بازشو هایی شیشه ای تعبیه میگردد . جدا از بحث پنجره و بازشو ها ، نمای تمام شیشه ای یکی از نماهای محبوب در طی این چند سال در معماری بوده که هم به استفاده از نور طبیعی کمک میکند و هم زیبایی ظاهری دارد.
استفاده از شیشه محبوبیت خاص خود را بین طراحان دارد و با ترکیب شیشه و سایر متریال ها نماهایی منحصر به فرد و کاربردی خلق می شود.

• کامپوزیت

کامپوزیت ها مواد ترکیبی شیمیایی هستند که امروزه برای استفاده های گوناگون به کار گرفته میشوند.یکی از استفاده ها از این کامپوزیت ها تولید مصالح برای ساختمان سازی و استفاده از آن در نمای ساختمان است.
قطعات تولیدی مورد نیاز برای نصب کامپوزیت های نمای ساختمان یکی از عواملی است که به یکپارچه شدن نمای ساختمان کمک میکند.
کامپوزیت ها به دلیل مزایای فراوانی که دارند در بسیاری از صنایع جایگزین شده اند و در معماری نیز جایگاه خود را پیدا کردند.

• بتن

یکی از متریال های ساخت و ساز ساختمانی از دیرباز بتن بوده است.با به وجود آمدن سبک های متفاوت معماری بتن به عنوان متریال نهایی نیز استفاده می شود.
ساختمان هایی با نمای بتنی و یا نماهای ترکیبی از بتن و دیگر متریال ممکن است در ابتدا چشم نواز تلقی نشود اما در نهایت اگر از هر مصالح در جای خود استفاده شود به روز ترین و زیبا ترین نماها را رقم خواهد زد.
نوع دیگری از متریال با نام بتن اکسپوز که در کارگاه ها به صورت تایل های استاندارد تولید میشوند نیز برای نما سازی استفاده می شوند. این محصول به دلیل نصب آسان و ظاهری جذاب جایگاه خود را در معماری مدرن پیدا کرده است.

• چوب

در گذشته چوب یکی از عمده ترین متریال ساخت و ساز مخصوصا در اقلیم های خاص بوده است اما امروزه با توجه به حجم و نوع ساخت و ساز استفاده از این محصول محدود شده است . اما نوع پیشرفته ای از این محصول مانند ترموود ها به صنعت ساختمان اضافه شده اند و در نما ساختمان ها استفاده می شوند.
ترموود ها ظاهر چوب داشته اما معایب چوب های فرآوری نشده را ندارند.

ایده پردازی در طراحی نما ساختمان

خلق یک بنا نیازمند هنر و مهندسی در کنار یکدیگر است.طراحان و معماران با در نظر گرفتن تمام جنبه های مهندسی سعی میکنند با ایده های نو بنایی خاص و متفاوت ایجاد کنند.
طراحی نما ساختمان باید قابل درک باشد و خوانایی داشته باشد.تلفیق انواع متریال به گونه ای نما را غیر قابل درک و شلوغ کند باعث عدم خوانایی می شود.

پویایی نمای ساختمان به عوامل بسیاری بستگی دارد.یکی از عوامل نوع طراحی نماست که سیال بودن را القا میکند. از دیگر ویژگی های نمای پویا استفاده درست از متریال در جایگاه خود است.اگر چشم بیننده به صورت دنبال کننده بر روی اجزی نمای ساختمان حرکت کند ، طراح عملکرد مناسبی داشته است.
یکی دیگر از عوامل مهمی که در ایده پردازی برای نما اهمیت فراوانی دارد نورپردازی مناسب است. گاهی اوقات ساده ترین نماها با نورپردازی مناسب به خاص ترین ها تبدیل شده و حتی ویژگی هایی همچون سیال بودن و پویا بودن را به ساختمان اضافه میکند.
طراحی نما با توجه به سلیقه ی کارفرما صورت میگیرد اما این موضوع به معنای نادیده گرفتن ضوابط و شرایط و استاندارد های معماری نیست.

ضوابط شهرداری برای طراحی نما

شهرداری هر شهر برای مناطق مختلف شهری خود ضوابطی را برای ساختمان سازی تعیین میکند و ساخت و ساز در هر منطقه منوط به آن میباشد.
این ضوابط بر طبق اقلیم ،فرهنگ، نوع نمای شهری و … تعیین میشود.
ضوابط عمومی طراحی نما ساختمان در مناطق 22 گانه تهران شامل موارد زیر می شوند که به صورت سه سطح الزام ،توصیه و پرهیز تهیه و تنظیم شده است.
مواردی که برای نمای ساختمان در این سه سطح تنظیم شده اند شامل :

1. مصالح،فرم، رنگ
2. بام بنا
3. پیش آمدگی و بازشوها
4. الحاقات
   هستند که به صورت کامل در سایت شهرداری تهران درج شده اند.

هزینه و تعرفه طراحی نما ساختمان

قیمت و تعرفه هزینه طراحی نما ساختمان به عوامل متعددی بستگی دارد.
طراحی نما با توجه به سبک ساختمان ، متراژ ، متریال استفاده شده در نما و حق الزحمه فنی و پیمانکاران محاسبه میگردد . بهترین کار برای برآورد هزینه های طراحی نما گرفتن مشاوره از دفاتر معماری معتبر میباشد.

گروه معماری فرید-ارجمند آماده هرگونه مشاوره و پاسخگویی در رابطه با طراحی نما میباشد.

نکات کلیدی خاص بازار معماری ایران

متاسفانه تمامی طراحی هایی که افراد در دوره دانشگاهی درک و تجربه میکنند پروژه های در سطح بین المللی است که از روی خاک ایده پردازی و کانسپت دهی میشوند که در این مقاله به آن پروژه های نامحدود میگوییم.

پروژه های معماران بزرگی چون نورمن فاستر یا زاها حدید و غیره که کاملا در مارکت متفاوتی از معماری در حال فعالیت هستند. پروژه های آنها تماما از روی خاک است و تنها محدودیت های ضوابط، مساحت زمین، کاربری و اقلیم و غیره هستند که طرح را تحت تاثیر خود قرار میدهند که حتی امروزه به مدد تکنولوژی های روز دنیا میتوان محدودیت اقلیم را نیز تا حد زیادی از سر راه برداشت.

این پروژه ها آزادی بسیار زیادی برای رسیدن به کانسپت حجمی یا پلان بندی دارند.

در کف بازار معماری ایران تعریف متفاوت تر و اختصاصی تری از کانسپت میتوان بیان کرد که کاملا تجربی و بر اساس فضای حاکم بر معماری ایران است و آن را اینطور میتوان بیان کرد:
ایجاد بهترین الگو و ایده ی کلی که بتواند به خوبی اشکالات وضع موجود پروژه را پوشش داده و همچنین در نهایت با توسعه آن الگو پروژه را به یک طرح کلی عالی برساند

طرح نما ممکن است دارای بالکن های نا متعارف باشد و یا بازشوهای موجود با توجه به فضای داخلی پشت آن در شرایط نا متعارفی قرار بگیرد ( به عنوان مثال زمانی که آشپزخانه به نما میچسبد و پنجره های آن تحت تاثیر کابینت ها محدود میشوند) و یا محل قرارگیری ستون ها و همچنین کنسول هایی که از عمق های برابر برخوردار نیستند و موارد بیشمار دیگر