طراحی داخلی فضای اداری
طراحی داخلی فضای اداری ، امروزه با توجه به شرایط اقتصادی و لزوم راندمان کاری بالا یکی از مواردی است ضرورت پیدا کرده است.دکوراسیون و طراحی داخلی دفاتر و ساختمان های اداری دارای دو ویژگی مهم است. اولین ویژگی پلان و دومین آن سیرکولاسیون می باشد.
همه ما احتمالا طراحی منحصر به فرد ساختمان های اداری گوگل،توئيتر و … را به عنوان نمونه هایی از طراحی موفق اداری دیده ایم. اما آیا این موضوع ما را به لزوم طراحی های خاص و در عین حال کاربردی واداشته است؟
طراحی فضاهای اداری باید همزمان چندین ویژگی را در بر داشته باشند.فضاهای اداری با توجه به نوع کاربری باید نظم داخلی را رعایت نموده و همچنین برای کارکنان فضایی جذاب و دلنشین را پدید آورد.اگر محیط اداری دارای ارباب رجوع باشد، فضا باید به گونه ای طراحی گردد که جذابیت و حس اعتماد و راحتی را در وی ایجاد نماید.طراحی درست فضای اداری می تواند به دوستانه بودن محیط و افزایش رضایت شغلی بیانجامد که در نهاین منجر به افزایش راندمان کاری میگردد.
عوامل موثر در طراحی داخلی فضای اداری
برای طراحی داخلی فضای اداری باید به ویژگی ها، پتانسیل ها، محدودیت ها و شغل و اهداف سازمان درنظر گرفته شود. متراژ فضای مورد نظر، سبک کاری، پلان موجود و سیرکولاسیون در ابتدای هر طراحی در نظر گرفته می شود. اداراتی با فضای کوچک و بدون ارباب رجوع می توانند محیطی غیر رسمی تر و فضایی دوستانه تر داشته باشند.همچنین برای سبک کار های هنری و یا کارهایی که نیاز به همکاری گروهی تمام کارمندان دارد، فضایی دوستانه و غیر رسمی مناسب تر خواهد بود.
متراژ های کوچک برای دفاتر اداری منجر به طراحی فضاهای چند منظوره می گردد. همچنین طراح برای متراژ های محدود سعی در استفاده از عوامل متحرک دارد تا محیط حالتی سیال به خود بگیرد.این کار زمانی دشوار میگردد که متراژ های کوچک برای فضاهای رسمی استفاده شود.
باید این موضوع را در نظر داشت که سیرکولاسیون درست در هر محیطی با هر متراژی در اولویت بوده و موجب تمرکز افراد در حین کار میگردد.
طراحی پلان فضای اداری
پلان اداری به دو صورت بسته و یا باز طراحی میگردد که به ویژگی های هرکدام می پردازیم:
پلان بسته:
- فضا مناسب کار فردی
- تمرکز بالا روی کار
- حواس پرتی کمتر به عبور و مرور و یا صدا
- استرس کمتر و ارائه کار فردی بهتر
- کنترل پروژه به صورت شخصی
- چیدمان فضای شخصی به صورت دلخواه
- عدم مشارکت با دیگران
پلان بسته و فضای بسته برای طراحی داخلی فضای اداری شرکت هایی مناسب است که هر کدام از کارمندان شرکت وظایفی را به صورت فردی قبول کرده و به انجام می رسانند.همچنین این فضا برای اموری که نیاز به تمرکز فراوان داشته و آزادی های فردی می خواهد مناسب است.تمرکز بر روی کار یکی از مهم ترین عناصری است که در فضای پلان های بسته جریان دارد.
پلان باز:
- فضای کار گروهی و میز کار متعدد و متفاوت به دلیل عدم جایگاه ثابت
- تمرکز کمتر روی کار
- امکان حواس پرتی به دلیل صدای و یا رفت و آمد
- استرس بالا به دلیل نداشتن حریم فردی
- کنترل پروژه به صورت گروهی
- انتقال اطلاعات راحت و استفاده همگانی از داده ها
- عدم کنترل چیدمان فضای کاری
پلان های باز معمولا برای فضاهایی با ابعاد پایین و کار گروهی مناسب هستند. در پلان های باز فضا به صورت دوستانه و روابط منعطف تر است.معمولا در پلان های باز همه افراد از روحیه کار گروهی بهره مند هستند.
اما بهترین فضاهای اداری فضاهای سیال هستند.این فضاها به صورت نیمه باز طراحی می گردند. اداراتی که چندین فضا برای کارمندانی که نیاز به تمرکز بالا داشته در نظر گرفته و برای دیگر افراد فضایی نیمه باز با میز شخصی اما در کنار یکدیگر تعبیه میکنند.
این گونه طراحی ها جو حاکم را به صورت دوستانه تری برای همکاران نموده و در عین حال تمرکز هر فرد برای کار را تا حدودی حفظ میکند. انتقال اطلاعات و کار گروهی راحت تر صورت میگیرد ولی در صورت نیاز کارمندان می توانند از فضای خصوصی تری نیز بهره ببرند.
دفاتر خلاق و منعطف که با بودجه ی مناسبی طراحی و اجرا میگردند، با استفاده از فضاهای نیمه باز و سیال به کارمندان اجازه انتخاب می دهند.در این صورت کارمندان در فضای کار احساس راحتی نموده و با تمرکز و آسایش روحی به کار می پردازند.همچنین این دفاتر به گونه ای طراحی شده اند که دارای فضای استراحت مناسبی هستند که کارمندان در صورت ضرورت به آن مراجعه نمایند.تفکیک فضای صرف غذا و کار و استراحت در دفاتر اداری به راحتی کارمندان کمک میکند.
سیرکولاسیون و دسترسی در طراحی داخلی فضای اداری
فضای اداری و دفاتر از پر رفت و آمد ترین فضاها هستند حتی اگر یک اداره و یا دفتر کار مراجعه کننده نداشته باشد نیز کارمندان به صورت مستمر در حال استفاده از فضای اداری هستند. حال فرض کنیم که برای رفت و آمد در یک فضا شما مجبور باشید از پشت میز همکاران خود عبور کنید! این کار احساس امنیت را از آن ها به طور مداوم خواهد گرفت. و همچنین تمرکز آن ها را بهم خواهد زد . یا برای دسترسی به آرشیو اطلاعات مجبور باشید از اتاق رئیس استفاده نمایید! تمام مسائلی که دسترسی شما را به نقاط دیگر شرکت سخت نماید سیرکولاسیون نامناسب نامیده می شود.
در طراحی یک فضای اداری مناسب هر شخص باید بتواند بدون ایجاد مزاحمت برای سایر اشخاص از آرشیو اطلاعات، سرویس بهداشتی، فضای آبدارخانه و …استفاده نماید.
ارتباط بیرون و درون در طراحی داخلی فضای اداری
برای طراحی هر فضا، جدا از نوع فضا که مسکونی یا تجاری یا اداری باشد، ارتباط درون و بیرون باید به نحو احسن برقرار گردد. منظور از این ارتباط پنجره ها، بازشوها و یا جداره های شیشه ای است.برای کسانی که در فضا قرار میگیرند ایجاد حس امنیت و آزادی یکی از مهم ترین کارهاست که بر عهده طراح می باشد.
کسانی که در یک فضا قرار میگیرند نباید ارتباط خود را با فضای بیرون به طور کامل قطع نمایند.در این صورت این حس به آنها منتقل شده که در محیطی بسته محصور شده اند. و آنها را از فضا خسته و فراری میکند. برای طراحی داخلی فضای اداری باید نور بیرون به داخل هدایت گردد.همچنین تهویه مناسب از طریق بازشوها یکی از عواملی است که منجر به ایجاد حس بهتر در فرد میگردد.برای فضای اداری، محدودیت هایی که برای فضای مسکونی قائل می شویم وجود ندارد.پس می توان از تعداد بیشتری جداره های شیشه ای و بازشو استفاده نمود.
طراحی سیستم های جداکننده و پارتیشن بندی فضای اداری
برای طراحی پلان های باز کمترین استفاده از سیستم های جداکننده در محیط اداری صورت میگیرد.در نهایت اگر طراح بنا به دلایلی مجبور به جداسازی فضا گردد معمولا از پارتیشن های شیشه ای استفاده خواهد کرد.
جهت طراحی پلان های بسته توسط طراح، طراحی و اجرای سیستم های جداکننده از نوع پارتیشن های دائمی خواهد بود.این پارتیشن ها محیط را کاملا خشک و رسمی جلوه خواهد داد.
برای فضای منعطف اداری طراحی سیستم های جدا کننده از اهمیت فراوانی برخوردار است.زیرا این پارتیشن ها نباید فضا را به صورت سلولی جدا کرده و حس فضای بسته به کارمندان بدهد.همچنین فضای جدا شده با پارتیشن ها باید به گونه ای بوده که محیط شخصی برای کارمند به وجود آورد.به طور مثال در فضاهای منعطف از جداکننده های خاص و با اشکال متفاوت در کنار فضای عمومی به گونه ای استفاده می شود که جذابیت محیط بالا رفته و در عین حال برای کاربر استفاده کننده از فضا آرامش و تمرکز را به ارمغان بیاورد.
مبلمان فضای اداری
برای انتخاب مبلمان فضای اداری ابتدا به سبک فضا باید توجه نمود. سبک مدرن یا کلاسیک،فضای راحت و یا فضای رسمی ، تمام این موارد و بودجه تعیین کننده نوع مبلمان اداری خواهد بود.اما در تمام موارد باید چندین ویژگی مشترک در نظر گرفته شود.طراحی ارگونومیک مبلمان و راحتی آن برای استفاده کارمندان اولویت اصلی انتخاب آن خواد بود. ارگونومیک بودن صندلی و میز و ارتفاع مناسب وسایل و فاصله های استاندارد موجب سلامت جسمی و عدم خستگی کارمندان خواهد شد.همچنین فراموش نشود که در هر انتخاب راحتی نظافت و دوام مناسب مبلمان باید در نظر گرفته شود.
برای طراحی داخلی فضای اداری علم روانشناسی رنگ،متریال، سبک، در نظر گرفتن فضاهای متنوع از جمله فضای کنفرانس ، مدیریت ، منشی و … و دقت به طراحی هرکدام نیز لازم است که سعی میکنیم در مقالات بعدی به آن بپردازیم.
