عکاسی معماری رشته ی پیوند عکاسی و معماری است. عکاسی از پروژه های معماری به دلایل و مقاصد گوناگونی ممکن است انجام گیرد. همچنین فرد عکاس نیز باید دید وسیعی از هر دو رشته ی معماری و عکاسی همزمان داشته باشد تا بتواند هر آنچه که طراح معمار بنا در نظر داشته است را در تصویر بگنجاند.
در گذشته عکاسی معماری به هدف نشان دادن دوره های تاریخی و بناهای تاریخی صورت میگرفت. بیشتر عکس ها بدون تعامل انسانی و به جهت آرشیو شدن در تاریخ گرفته میشد. اما بعد ها با توجه به نیاز دفاتر معماری به عکس هایی که حس هر فرد را در فضای طراحی شده نشان دهد عکاسی معماری با گره بر احساسات انسانی شروع شد.
تاریخچه عکاسی معماری
نخستین عکس تاریخ به نام نمایی از پنجره را ژورف تیسفور نیس به تصویر کشید. همانطور که از نام عکس پیداست، اولین عکس تاریخ نیز جنبه معمارانه داشته است. و نمایی را از قاب پنجره به نمایش میگذارد. در سراسر تاریخ نیز عکاسی از بناها و ساختمان ها بسیار مورد توجه و ارزشمند محسوب میشد. زیرا روح و فرهنگ هر ملت را می توان در آثار معماری آنها یافت. عکاسی معماری با هدفی نزدیک به هدف امروزی در سال ۱۸۶۰ میلادی شروع به شکل گرفتن کرد. دید هنری، انتخاب زوایایی درست و استفاده از خطوط مورب و سایه های شاداب و … همگی به تدریج وارد عکاسی معماری شد. خلاقیت در عکاسی از ساختمان ها و بنا ها بیشتر شد و از عکس های بی روح فاصله گرفت.
در راوایل دهه ۵۰ قرن نوزدهم دفاتر معماری شروع به استخدام عکاسانی حرفه ای برای ثبت هنری آثار خود کردند.
ویژگی یک عکاس معماری حرفه ای
یک عکاس معماری باید دارای دانش کامل از عکاسی باشد. در مورد رشته ی معماری نیز باید دانش و اطلاعات کافی داشته باشد. دید یک عکاس در ابتدا باید همسو با طراح و معمار بنا باشد. زیرا که حس طراح را باید از طریق عکس به بیننده انتقال دهد. یک عکاس حرفه ای باید با زاویه های مختلف یک حجم و ابعاد ناشناخته آن ارتباط برقرار کند و با عکاسی از آنها افراد را به وجد بیاورد.
احساسات و هنر دو عاملی هستند که باید در عکاسی معماری دیده شوند. در غیر این صورت تصویر خالی و پوچ به نظر می آید.
عکاسان حرفه ای تجهیزات کاملی دارند و همچنین با نورپردازی درست آشنا هستند. همچنین امروزه به کمک نرم افزار های پیشرفته می توان عکس را به طبیعی ترین شکل و بهترین شکل ویرایش نمود. یک عکاس باید بر این نرم افزارها تسلط کافی را داشته باشد. تا در عین اینکه یک عکس زیبا پدید می آورد با ویرایش بیش از حد از واقعیت دور نشود.
دلایل پدید آمدن عکاسی معماری
- در ابتدا عکس از بناهای تاریخی و به هدف تاریخ شناسی انجام میپذیرفت. پس اولین دلیل برای عکاسی از ساختمان ها و بناها بررسی دوره تاریخی و ثبت آن در تاریخ بود.
- پس از گذشت زمان دفاتر معماری برای به تصویر کشیدن آثار خود نیازمند عکاسانی بودند تا بتوانند حس طراحی یک بنا را به تصویر بکشند. این تصاویر در پرتفلیو یک شرکت معماری باعث جذب مشتری میشد و نمونه کار محسوب میشد.
- تبلیغات موثر بر هر کسب و کار تاثیر دارد. عکاسی معماری یکی از راه های تبلیغات برای فروختن ساختمان و یا ترغیب افراد برای بازدید از آن است. همچنین باعث می شود تا دفتر معماری مذکور بتواند با استفاده از این عکس ها مشتریانی جذب نماید.
- مسابقات معماری یکی دیگر از دلایل پدید آمدن این رشته است. مسابقاتی که از طرح های اجرا شده انتخاب برنده صورت میگیرد و بهترین ها انتخاب می شوند نیازمند یک عکاسی حرفه ای است. زیرا داوران نمی توانند با مراجعه به کشورها و شهرهای مختلف و بازدید حضوری برنده را اعلام نمایند. پس عکاسی حرفه ای از محیط بسیار اهمیت می یابد.
عکس از نمای داخلی ساختمان
در عکاسی نمای داخلی توجه به جزئیات اهمیت بسیاری دارد. نورپردازی مناسب و بهره مندی از نور طبیعی و غیرطبیعی در عکاسی معماری داخلی اهمیت دارد. در عکاسی از محیط داخلی به دلیل ثابت بودن سوژه ها امکان ویرایش عکس ها پس از پایان کار به راحتی وجود دارد.
یک عکاس حرفه ای به گونه ای فضای داخلی را به تصویر میکشد گویا با یک اثر هنری فاخر در ارتباط است. پس حس القایی در فضا را به راحتی به مخاطب می رساند.
عکس از نمای خارجی ساختمان
نمای خارجی ساختمان در کنار عوامل بیرونی شکل میگیرد. در عکاسی نمای بیرونی ساختمان گیاهان اطراف و محیط طبیعی اهمیت دارند. همچنین نور طبیعی روز و شب و همچنین نورپردازی ساختمان در شب در عکاسی معماری تاثیر دارد.
سوژه اصلی در عکاسی از نمای خارجی ساختمان است اما ساختمان در کنار عوامل خارجی دیگر شکل اصلی و چشم نواز را پیدا میکند. تعامل انسانی را به راحتی می توان در عکاسی از نمای خارجی دید.
سوژه های در حرکت نیز بخشی از عکاسی معماری از نمای خارجی هستند. ماشین ها و افرادی که در پیاده رو و یا در نزدیکی نمای ساختمان هستند نیز جزئی از عکس و حس اصلی سوژه می باشند و نباید آن را نادیده گرفت.
نکات عکاسی معماری
در عکاسی معماری توجه به این نکات می تواند به بهتر شدن عکس و حس منتقله از آن کمک کند.
- قانون یک سوم: هنگام تقسیم فریم بهسه قسمت، سوژه اصلی در تلاقی چهار نقطه متقاطع قرار میگیرد و تصویری متعادل و کامل را تضمین می کند.
- تقارن: ذهن انسان به طور طبیعی تمام تصاویری را که دارای تقارن باشند بیشتر دوست دارد. خلق تصاویر متقارن می تواند به درک بیشتر تصویر کمک کند.
- نسبت طلایی: قانون نسبت طلایی در عکاسی، نقاشی، طراحی و تمامی هنرها به تکمیل شدن آنها کمک میکند. ثبت تصاویری با نسبت طلایی می تواند خوشایند هر فرد باشد.
- قاب در قاب: ایجاد کادر مناسب و قابی داخل آن. مانند تصویر یک درگاه، یک طاق درون کادر که از زاویه ان دیگر بخش ها به تصویر کشیده می شوند.
کلام آخر
عکاسی معماری یک حرفه ی مهم محسوب می شود. امروزه اکثر دفاتر حرفه ای معماری در جایگاه عکاس فردی را استخدام نموده اند و تصاویر خارق العاده ای از بناهای ساخته شده به تصویر میکشند. حتی تصاویری از حین ساخت پروژه و روند آن نیز می تواند در رزومه ی کاری یک دفتر معماری امری مهم محسوب شود. یک عکاس می بایست تصاویر خود را برپایه داستانی پیش برده و ماهیت ساختمان ها را به تصویر بکشد.
