مبانی طراحی نما رومی در شرکت معماری فرید – ارچمند

پروژه ساختمانی جناب آقای جلیلی مقدم که از لحاظ سبک طراحی نما در گروه کلاسیک یونانی و رومی به شمار میرود که اصطلاحا در ایران با نام (( نما رومی )) معروف است.

سبک‌های معماری زیادی از معماری کلاسیک الهام گرفته‌اند و این مسئله باعث شکل‌گیری باز زنده سازی‌ سبک های معماری همچون معماری نئوکلاسیک از میانه قرن ۱۹ و باز زنده‌سازی یونانی قرن ۲۰ ( نما رومی )در طراحی نما ، دکوراسیون داخلی و محوطه سازی شد

در طراحی نما ی این بنا که از دو جبهه ی جنوبی و غربی تشکیل شده سعی در هماهنگ سازی طرح در دو جبهه نما شده. همچنین با توجه به اینکه طراحی پلان های مربوطه قبل توسط شرکت معماری دیگری انجام شده بوده و صرفا تغییرات آن به عهده شرکت معماری فرید – ارجمند بوده لذا موقعیت مکانی پنجره ها و ابعاد آن جزو مهمترین عوامل محدود کننده در این طراحی نما در ایجاد قرینه سازی و بوجود آوردن تناسبات کلاسیک به حساب میاید.

اکثر سبک‌های معماری که پس از رنسانس در اروپا زاده شده‌اند می‌توانند معماری کلاسیک محسوب شوند. این تعبیر گسترده از این اصطلاح توسط جان سامرسون در کتاب زبان کلاسیک معماری به کار گرفته شده‌است.

عناصر معماری کلاسیک در زمینه‌های معمارانه متفاوتی نسبت به زادگاه اصلیشان به کار گرفته شده‌اند. شیوه‌های کلاسیک – دوریک ، یونیک و کرنتین – که در معماری سبک گرای قرن ۵ پیش از میلاد یونان معنی دارند در معماری قرن اول گال‌ها دوباره به کار گرفته می‌شوند و از آن زمان بارها و بارها تجدید شده‌اند.

تناسبات

در روند طراحی معماری کلاسیک یکی از کلیدی ترین عناصر (( تناسبات )) است که عالی ترین نوع آن (( تناسبات طلایی )) است.

نسبت طلایی یا عدد فی (ϕ) (به انگلیسی: Golden ratio) در ریاضیات و هنر هنگامی رخ می‌دهد که نسبت بخش بزرگتر به بخش کوچکتر، برابر با نسبت کل به بخش بزرگتر باشد.

فی، نخستین حرف از نام «فیدیاس»، پیکرتراش زبدهٔ یونان باستان است که به احتمال زیاد این نسبت عددی را ده‌ها سال پیش از اقلیدس، در شیوهٔ هنری‌اش لحاظ می‌کرده‌است. بسیاری از مراجع علمی، حرف یونانی  یا عدد فی را برای این عدد انتخاب کرده‌اند. مقدار عددی عدد طلایی برابر به‌طور تقریبی برابر است با:

تناسبات در معماری

فیثاغورس، هندسه دانی که فرمول معروف فیثاغورس را به دست آورد، روی مباحث نسبت طلایی کار کرد و توانست ارتباط آن را با بدن انسان به دست آورد.

طبق مشاهدات او اعضای بدن نیز این نسبت را با هم دارند و این کشف در هنر یونانی ها تأثیرگذار بود.

نسبت طلایی در برج و میدان آزادی:

    طول ۶۳    عرض ۴۲    تناسب آن ۱٫۵ =۴۲: ۶۳ است.

نسبت طلایی در قلعه ی دالاهو، کرمانشاه:

    طول دو و نیم کیلومتر    عرض چهار متر     ۱٫۶=۵/۲: ۴ تناسب آن است.

نسبت طلایی در بیستون از دوره هخامنشی، کرمانشاه:

    طول ۵ کیلومتر    عرض ۳ کیلومتر    اعداد۵و ۳هر دو جزو دنباله فیبوناتچی هستند    تناسب۱٫۶ =۵:۳ است.

نسبت طلایی در پل ورسک در مازندران:

    بلندی این پل ۱۱۰ متر است    طول قوس آن ۶۶ متر می‌باشد    تناسبات (۱٫۶ = ۶۶: ۱۱۰)

نسبت طلایی در مقبره ی ابن سینا:

    آرامگاه تناسبات (۶/۱=۹/۱: ۲/۳)    طول تالار کتابخانه ۴۵/۹ متر       عرض آن ۷۵/۵ متر است    تناسبات (۶/۱=۷۵/۵: ۴۵/۹)

در وسط، تالاری مربع شکل قرارگرفته که پله مدور (مارپیچ فیبوناتچی) و پایه‌های دوازده گانه ی برج را احاطه کرده‌اند.    ایوان دری به ارتفاع ۲/۳ متر    عرض ۹/۱ متر

نسبت طلایی در میدان نقش جهان و مسجد شیخ لطف الله:

   نسبت طلایی توسط طراحان میدان نقش جهان هم مورد استفاده قرار گرفته است.

روند طراحی نما کلاسیک رومی در شرکت معماری فرید – ارجمند

از دیگر تقسیم بندی ها در رون طراحی نما رومی تقسیم بندی (( پایه ))، (( ساقه )) و (( تاج )) است که تاثیر بسزایی در تناسبات بصری یک نمای کلاسیک دارد. و این نکات در روند طراحی نما در شرکت معماری فرید – ارجمند جزو نکات حائز اهمیت است.

پایه

در این تقسیم بندی طبقات پایینی نما را کمی مجلل تر و سنگین تر و با جزئیات و سایه اندازی بیشتر طراحی میکنیم.

تاج

طبقه یا طبقات بالای نما را به تاج اختصاص داده این قسمت را هم مجلل تر طراحی میکنیم.

ساقه

قسمت میانی نما تحت عنوان ساقه نما کمی ساده تر و با ریتم تکراری حدفاصل پایه تا تاج را در بر میگیرد و بیشتر مساحت نما به این قسمت تعلق میگیرد. اینکه چه تعداد طبقه ای را به پایه یا ساقه یا تاج نسبت دهیم به تعداد طبقات ساختمان بستگی کامل دارد. گاها در ساختمان های کمتر از 4 طبقه قسمت تاج طبقه ای را در بر نمیگیرد و صرفا قسمت جانپناه برای تاج اختصاص میابد.

محدودیت ها ی طراحی نما در این پروژه

با توجه به قرار گیری این بنا در منطقه 3 و کشش کمتر منطقه نسبت به منطقه یک تهران ، در این طراحی نما رومی و محوطه سازی آن سعی در کاهش هزینه اجرایی شده. به این ترتیب که از ابزار های تراشیده شده ی سنگی استفاده نشده و تماما در طراحی نما از سنگ چهل طول با ضخامت دو سانتیمتر استفاده شده

هرچند در برخی ابزار ها از سنگ تراشیده شده ی طولی استفاده شده اما ان سنگ تفاوت قیمت فاحشی با سنگ 40 طولی ندارند.

همچنین این این طراحی نما مستلزم اخذ تاییدیه شهرداری بوده، لذا محدودیت های بسیاری در زمینه ی طراحی نما رومی در این طراحی نما از طرف سازمان شهرداری حاکم بوده که خود تا حد بسیار زیادی در طراحی نما موثر بوده.